Еңбек ету бостандығы
Мазмұны
Кіріспе………………………………………………………………………………………………………..3
1Еңбекету бостандығын сот қорғауының нысандары……………………………….. …………………………………………………… …. … ..9
1.1Жұмысқа орналасу кезінде еңбек ету бостандығын қорғау…………………………………………………………………………………………………9
1.2 Қызметкерлерді жұмыстан шығару кезіндегі еңбек ету бостандығын соттың қорғауы…………………………………………………………………………………………………….14
1.3 Қызметкерлерді өз еркімен жұмыстан шығару кезіндегі еңбек ету бостандығын сот қорғауы………………………………………………………………………….20
1.4 Әкімшіліктің ырқымен жұмыстан шығару туралы даулардың кезінде еңбек ету бостандығын сот арқылы қорғау…………………………………………………………………………………………………24
1.5 Еңбек шартының белгіленген жағдайлары бұзылғанда еңбек ету бостандығын сот қорғауы………………………………………………………………………….27
2 Еңбек дауларын қарау кезіндгі тараптардың іс жүргізу құқығының ерекшеліктері………………………………………………………………………………………….32
2.1 Еңбек құқықтарын бұзылудан қорғауды қамтамасыз ететін заңдық кепілдіктер………………………………………………………………………………………………..32
2.2Сотта іс қараудың тәртібі және жағдайы………………………………………………………………………………………………..44
Қорытынды……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..61
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі………………………………………………………………………………………………….65
Кіріспе
Зерттеу тақырыбының өзектілігі. Қазақстан Республикасының Президентінің 2009 жылғы 6 наурыз күнгі «Дағдарыстан – жаңару мен дамуға» атты Қазақстан халқына Жолдауында «Қазақстан азаматтарының құқықтары мен бостандықтарының, сөз бостандығының, бірлестіктер мен саяси ерік-жігерді білдірудің кепілдіктерін одан әрі дамыта беру» ең басты мақсаттардың бірі делінген.[1, 7б.] Елдің бүкіл қоғамдық-саяси, экономикалық тыныс тіршілігі реформа жолына түсіп, нарықтық қатынастарға бет алғалы бері еңбек құқық қатынастары саласында елеулі мәселелер пайда болды. Еңбек заңнамасы мен оны пайдалану практикасы экономикадағы езгерістерден, оны пайдалану практикасынан кеш кейін қалып қойды. Осыған байланысты еңбек қатынастары өрісінде жағымсыз екі құбылыс пайда болды: азаматтардың еңбек құқықтарын бұзушылық көбейіп, сол құқықтарды сақтауда бақылау және қадағалау бәсеңсіді.
Азаматтардың еңбек етуге деген бостандықтарын жүзеге асыру – қоғамның тұрақтылығын нығайтудың аса маңызды бір шарты. Еліміздің Конституциясында Қазақстан Республикасы адамды, оның өмірін, құқықтары мен бостандықтарын ең жоғары игіліктер деп санайтын демократиялық, зайырлы, құқықтық және әлеуметтік мемлекет екендігі атап көрсетілген.[2, 424б.] Біздің Ата заңымызда адамның негізгі құқықтары бір-бірінен ажырағысыз, әркімге туа біткен сәттен бастап тиесілі екендігі, ал оларды мойындау, сақтау және қорғау мемлекеттің міндеті саналатындығы тұңғыш рет конституциялық деңгейде бекітілді.
Қазақстан Республикасында 2007 жылы 22 мамырда жаңа Еңбек кодексі қабылданғаны белгілі. Онда азаматтардың еңбек етуін реттеу, еңбек етуге деген бостандығын қорғау жөніндегі құқықтары айтылған.[3, 47б.]
Азаматтардың еңбек етуге деген бостандығын қорғау жөніндегі соттардың ролі барған сайын артып келеді.
Азаматтардың еңбек ету құқығына мемлекет тарапынан жаңаша көзқарас орнығуы және оны сот арқылы қорғау тетіктерінің қалыптасуы осы жайлардан туындайтын сан-сапа мәселелерді түбегейлі қарастырып, оның сындарлы ғылыми тұжырымдамаларын жасауды қажет етеді.
Зерттеуде азаматтардың еңбек етуге деген бостандығын қорғау жөніндегі соттардың ролі барған сайын артып келе жатқаны атап көрсетіліп, бұл саладағы жетістіктер мен кемшіліктер жан жақты талданып, өзекті мәселелерін шешудің жолдары сөз етілді.
Азаматтардың еңбек ету құқығына мемлекет тарапынан жаңаша көзқарас орнығуы және оны сот арқылы қорғау тетіктерінің қалыптасуына байланысты осы жайлардан туындайтын сан-сапа мәселелер түбегейлі қарастырылып, сындарлы ғылыми тұжырымдамаларын жасалған.
Ғылыми тұрғыдан алғанда жұмысы тақырыбының көкейкестілігі, ең алдымен, еңбек заңнамасының реформасына, еңбек жұмысын
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
1. Назарбаев Н.Н «Дағдарыстан – жаңару мен дамуға» атты Қазақстан халқына Жолдауы, Егемен Қазақстан, 7 наурыз-2009, 7б.
2. Қазақстан Республикасының Конституциясы. Түсініктеме. Ред.басқарған Ғ.Сапарғалиев //Ауд.С.Бақтыгерейұлы.Алматы:Жеті жарғы 2009ж.-424б.
3. Қазақстан Республикасының Заңы «Қазақстан Республикасының Еңбек кодексі 2007 ж. 15 мамыр №493-1 Егемен Қазақстан газеті .-2007.- 22 мамыр
4. «Қазақстан Республикасындағы құқықтық реформаның мемлекеттік бағдарламасы» туралы ҚР Президентінің 1994 жылғы 12 ақпандағы қаулысы ҚР Еңбек құқығы//Алматы-2007
5. Ажурина Д. Еңбек ету бостандығы және оны қорғаудың мәселелері//Алматы -2005 – 7 б.
6. Назарбаев Н.А. Критическое десятилетие Алматы: Атамұра, 2003ж.С 68-69ҚР Азаматтық құқығы//Алматы-2006
7. Жоламан Қ. Қр мемлекет және құқық негіздері//Алматы-2006
8. ҚР Еңбек кодексі, 2007
9. Нургалиева Е.Н. Механизм правового регулирования труда.-Алматы: Жеті жарғы, 2006.-168с.
10. Абайдельдинов Т.М.,Саданова Ж.К. О двойственности принципа права на свободу труда//Вестник КазГУ Серия юридическая-Алматы:2009.-№2(11)с.34
11. Гусов К.Н., Толкунова В.Н. Трудовое право России:Учебник.
12. 2 -ое изд.,доп.,испр.-М.:Юрист,2007.- 480 с
13. Уваров В.Н. Трудовое право Республики Казахстан: Учебник. Алматы: КазГЮА, 2000.-30с
14. Ахметов А., Ахметова Г. Еңбек құқығы/Оқулық//Алматы, 2006, 226 б.
15. Димитрова С.А. Правовые проблемы труда и занятости населения.-Алматы: Жеті жарғы, 2007.-176с.
16. Шайбеков К.А. Трудовое право Республики Казахстан.-Алматы, 2006.-320с.
17. Пашков А.С. Проект нового трудового кодекса. Государство и право России, 2005., с. 80
18. Колесов Н.С.Право собственности гражданина во Франции. Сборник «Социальное государтсво и защита прав человека» М.2004,.130 б.
19. Адам құқықтары саласындағы Халықаралық келісім-шарттар жинағы. Құрастырушы Е.А.Жовтис-Алматы 21 ғасыр200(Адам құқықтары) Толықтырылған 2 басылым.-Тарихи құжаттар мен жан-жақты келісім шарттар.-2009-460б.
Хочешь уникальную работу?
Больше 3 000 экспертов уже готовы начать работу над твоим проектом!